Mentaal lexicon

• Mentaal lexicon – Het netwerk in je hersenen waar alle woorden die je kent, samen met hun betekenis, klank, spelling en gebruik, zijn opgeslagen.

De 7 identiteiten van een woord

• Akoestische identiteit – Hoe een woord klinkt als je het hoort.
• Articulatorische identiteit – Hoe je je mond, tong en lippen beweegt om een woord uit te spreken.
• Fonologische identiteit – Welke klanken een woord heeft en hoe deze samen worden gebruikt in een taal.
• Morfologische identiteit – Hoe een woord is opgebouwd en op welke manier het verandert door verbuiging of vervoeging.
• Semantische identiteit – De betekenis van een woord en de concepten waarmee het is verbonden.
• Syntactische identiteit – De rol en plaats van een woord binnen een zin en hoe het zich verhoudt tot andere woorden.
• Orthografische identiteit – De correcte schrijfwijze en spelling van een woord.

Soorten kennis bij woordenschatontwikkeling

• Concrete kennis – Woorden die verwijzen naar tastbare objecten of directe ervaringen.
• Abstracte kennis – Woorden die verwijzen naar niet-fysieke begrippen zoals gevoelens, ideeën of concepten.
• Contextuele betekenis – De specifieke betekenis die een woord krijgt afhankelijk van de situatie waarin het wordt gebruikt.

Woordenschat en diepgang van kennis

• Diepe woordkennis – Het vermogen om een woord in verschillende contexten te begrijpen en toe te passen.
• Productieve woordenschat – De woorden die iemand actief gebruikt bij spreken en schrijven.
• Receptieve woordenschat – De woorden die iemand begrijpt bij luisteren en lezen, maar niet zelf gebruikt in communicatie.

3 principes voor woordenschatverwerving

• Labelen – Het koppelen van een klank of woord aan een object, handeling of concept.
• Categoriseren – Het ordenen van woorden in groepen met gemeenschappelijke kenmerken.
• Netwerk opbouwen – Het leggen van verbanden tussen woorden binnen het mentale lexicon.

Soorten taalgebruik

• Inhoudswoorden – Woorden die een duidelijke betekenis hebben, zoals zelfstandige naamwoorden, werkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden.
• Functiewoorden – Woorden die weinig betekenis hebben op zichzelf, maar een grammaticale functie vervullen.
• Signaalwoorden – Woorden die relaties tussen zinnen en alinea’s aangeven, zoals oorzaak-gevolg of tegenstelling.
• Schooltaalwoorden – Woorden die veel in het onderwijs worden gebruikt en belangrijk zijn voor begrijpend lezen en vakinhoud.
• Vaktaalwoorden – Woorden die specifiek binnen een bepaald vakgebied gebruikt worden.

Taalvaardigheid: CAT & DAT

• DAT (Dagelijkse Algemene Taalvaardigheid) – De taal die nodig is voor alledaagse communicatie.
• CAT (Cognitief Academische Taalvaardigheid) – De taal die nodig is voor schoolse en abstracte taken.