Begrippenlijst: Elementaire Lees- en Spellinghandelingen
Elementaire Leeshandeling
De elementaire leeshandeling is de basisstrategie waarmee beginnende lezers woorden ontcijferen door klanken aan letters te koppelen. Dit proces bestaat uit drie stappen:
Van links naar rechts koppelen van fonemen aan grafemen – Een woord wordt van links naar rechts gelezen door elke letter (grafeem) om te zetten in een klank (foneem).
Voorbeeld: Bij het woord “boom” wordt eerst de “b”, dan de “oo” en vervolgens de “m” hardop uitgesproken.Auditieve synthese – De losse klanken worden samengevoegd tot een woord.
Voorbeeld: De klanken “b-oo-m” worden aaneengeschakeld tot “boom”.Betekenis geven – Het woord wordt herkend en gekoppeld aan de betekenis die het kind al kent.
Voorbeeld: Het kind herkent dat “boom” een grote plant met een stam en takken is.
Klankzuivere woorden
- Klankzuivere woorden – Woorden waarbij elke letter precies één klank weergeeft en er geen klankveranderingen optreden bij het uitspreken.
Voorbeeld: “muis”, “boom” en “kat” zijn klankzuiver, maar “huis” niet, omdat “ui” een tweeklank is.
Elementaire Spellinghandeling
De elementaire spellinghandeling is de basisstrategie waarmee beginnende schrijvers woorden correct opschrijven door klanken om te zetten in letters. Dit proces verloopt in drie stappen:
Auditieve analyse – Het woord wordt opgedeeld in losse klanken.
Voorbeeld: Het kind hoort de klanken “p-e-n” in het woord “pen”.Koppelen van fonemen aan grafemen – Elke klank wordt gekoppeld aan de bijbehorende letter.
Voorbeeld: De klank /p/ wordt geschreven als “p”, /e/ als “e” en /n/ als “n”.Woord opschrijven – De letters worden in de juiste volgorde op papier gezet.
Voorbeeld: Het kind schrijft “pen”.
Deze spellingstrategie helpt kinderen om woorden zelfstandig te schrijven op basis van klank en vormt de basis voor verdere spellingontwikkeling.
Begrippenlijst: Elementaire Lees- en Spellinghandelingen
- Elementaire leeshandeling – De basisstrategie waarbij een woord wordt gelezen door fonemen aan grafemen te koppelen, de klanken samen te voegen en betekenis te geven.
- Van links naar rechts koppelen van fonemen aan grafemen – Het proces waarbij een woord van links naar rechts wordt gelezen door letters om te zetten in klanken.
- Auditieve synthese – Het samenvoegen van losse klanken tot een woord.
- Betekenis geven – Het herkennen en begrijpen van het woord na het lezen van de klanken.
- Klankzuivere woorden – Woorden waarbij elke letter precies één klank weergeeft zonder klankveranderingen.
- Elementaire spellinghandeling – De basisstrategie om een woord correct te spellen door klanken te analyseren, te koppelen aan letters en op te schrijven.
- Auditieve analyse – Het opdelen van een woord in afzonderlijke klanken.
- Koppelen van fonemen aan grafemen – Het verbinden van de juiste klank aan de juiste letter tijdens het spellen.
- Woord opschrijven – Het correct noteren van de letters in de juiste volgorde om een woord te vormen.